Jeden z gdyńskich pionierów – Julian Rummel 1878 – 1954

Gdynia Go pamięta. Był wszak jednym z jej pionierów, obok takich postaci jak Kwiatkowski, Wenda i Porębski. W 50 – tą rocznicę Jego śmierci, w 2004 roku, zorganizowano specjalną konferencję poświęconą pamięci tego zasłużonego gdynianina. Wydano też niewielką broszurę prezentującą dorobek Rummla, a stanowiącą zbiór materiałów z tej konferencji.

To w oparciu o nią opracowałem poniżej tekst.

Rummel pochodził z „morskiej” rodziny. Jego dziadkowie, z obu stron, byli związani z morzem. Jeden z nich był budowniczym portów, a drugi był armatorem, natomiast ojciec Juliana był hydrografem i budowniczym portów. Pan Julian urodził się na Łotwie w Libawie. Uczył się w Rewalu i Petersburgu, a studiował w Szkocji w Glesgow. Po studiach wrócił do Petersburga. Niebawem w 1906 roku został członkiem Państwowej Rady Żeglugi w tym mieście. Jeszcze przed końcem I wojny światowej, przez Odessę wraz z rodziną przybył do Polski, do Warszawy. Zaproszony przez firmę „Polbal” w Gdańsku udał się na Wybrzeże i tu po raz pierwszy dokonał oceny terenów przyszłego portu na bagnach i torfowiskach między wsią Gdynia i Oksywiem.

Jeszcze w Warszawie podjął działalność na rzecz budowy gdyńskiego portu. W 1923 roku wydał książkę pod tytułem „Port w Gdyni”, która odegrała znaczącą rolę w czasie, gdy zastanawiano się nad lokalizacją portu morskiego nad Zatoką Gdańską.

Był rok 1923, poświęcono w Gdyni Port Tymczasowy i Schronisko dla Rybaków. W tym czasie Rummel zorganizował w restauracji Skwiercza przy ul. Starowiejskiej zjazd Ligi Morskiej i Rzecznej, a przy „Rivierze Polskiej” regaty żeglarskie.

Rok później wspólnie z ojcem, przyczynił się do powstania Konsorcjum Francusko – Polskiego do budowy gdyńskiego portu. W 1926 roku, gdy budową zajął się osobiście Kwiatkowski. Rummla powołano na stanowisko dyrektora „Żeglugi Polskiej”, powierzając mu sprawy rozwoju naszej floty handlowej.

Pierwsze biura tej firmy mieściły się w domu byłego wójta Radtkiego na rogu ul. 10 lutego i Świętojańskiej, zaś Rummel z rodziną zamieszkał w willi kapitana Szmidta przy ul. Starowiejskiej 8.

W 1928 roku założył drugie przedsiębiorstwo, Polsko – Brytyjskie Towarzystwo Okrętowe „Polbryt”, obsługujące linię żeglugową do Wielkiej Brytanii, a następnie do Ameryki. Był też twórcą pierwszej firmy maklerskiej – Polskiej Agencji Maklerskiej.

Gdy w maju 1929 roku powołano Związek Armatorów Polskich, Rummel został powołany na jego prezesa. Nieco wcześniej w 1928 roku, wybrano go też na radnego naszego miasta, a w 1931 roku doprowadził do zbudowania i uruchomienia Domu Marynarza (dziś jest tam Dom Rybaka przy ul. Jana z Kolna 27).

Kiedy w 1932 roku z zajmowanego stanowiska odszedł Kwiatkowski, w ślad za nim odszedł też Rummel, ale to nie oznaczało wcale jego wyłączenia się z pracy na rzecz Gdyni. Nadal działał w Yacht Klubie Polskim, w Izbie Przemysłowo Handlowej, w Radzie Interesantów Portu, był prezesem i założycielem YMCA, prezesem Związku Maklerów Polskich, wiceprezesem Instytutu Bałtyckiego, założycielem gdyńskiego Klubu „Rotary”, działał w Polskim Towarzystwie Krajoznawczym, od 1938 roku został Konsulem Generalnym Grecji w Gdyni.

Przez czas II wojny światowej przebywał w Grecji organizując pomoc dla Polaków, których wojenne losy tam rzuciły. Już w 1946 roku wrócił do kraju i przez kilka lat był doradcą Ministra Żeglugi. Później mieszkając nadal w Gdyni, zajmował się pracą naukową.

Zmarł 22 kwietnia 1954 roku i pochowany został na cmentarzu witomińskim, Jego grób znajduje się w bocznej alejce tej nekropolii kwatera F – 6.