niedziela, 16 grudnia 2012

Grudniowe postulaty. Część 2.

Zapraszam również do przeczytania wcześniejszych postów na temat Grudnia 70:

Jak się wszystko zaczęło czyli post pt.: Grudniowy detonator
Skrócone kalendarium wydarzeń grudniowych 
oraz Części 1 grudniowych postulatów. 

A teraz zapraszam na ciąg dalszy posta pt.: Grudniowe postulaty.

Protokół porozumiewawczy pomiędzy delegacją siedmioosobową zakładów pracy Stoczni Komuny Paryskiej, Stoczni Remontowej, Zarządu Portu i Dalmoru, a przedstawicielami Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Gdyni spisany w dniu 15 grudnia w Prezydium MRN w Gdyni.

Delegacja zgłasza następujące postulaty pod adresem władz:
  1. Zredukowanie rozpiętości zarobków pomiędzy zarobkami pracowników umysłowych (kierownictwa zakładów), a zarobkami pracowników fizycznych.
  2. Wobec wprowadzenia podwyżki cen artykułów spożywczych płace robotników winny być w odpowiedniej wysokości podniesione
  3. Zarobki pracowników fizycznych winny być mniejsze o około 100 zł od pracowników z wykształcenie średnim zawodowym.
  4. Różnice pomiędzy zarobkami pracowników fizycznych i z wykształceniem wyższym winna wynosić około 200 zł.
  5. Dyrektor przedsiębiorstwa powinien zarabiać nie więcej niż o jeden tysiąc złotych od pracownika z wykształceniem wyższym.
  6. Należy bezwzględnie podwyższyć minimalne wykształcenie pracowników, a przede wszystkim kobiet najniżej zarabiających.
  7. Zasiłki chorobowe winny być stuprocentowe, tzn. w pełni odpowiadać utraconemu zarobkowi.

Na tym postulaty zakończono.

Gdynia, dnia 15 grudnia 1970 roku.

Podpisy przedstawicieli Prezydium:
J. Mariański Przewodniczący PMRN
Latra Z – ca Przewodniczącego PMRN
T. Biernacki Z – ca Przewodniczącego PMRN
B. Karel Sekretarz PMRN

Podpisy delegacji:
Słodkowski Stanisław SKP
Marian Walas SKP
Grześkowiak Sławomir SKP
Kozłowski Emilian ZPG
Krzysztof (nazwisko nieczytelne) Dalmor
Ilnicki Włodzimierz ZPG

Według „Grudniowej Apokalipsy” Wiesławy Kwiatkowskiej (patrz str. 207 – 208) do protokołu dopisano ręcznie dodatkowe punkty : 1a, 8, 9, które brzmią następująco:
1a. Wszyscy w czwartek 17 grudnia 1970 roku zbierają się tu ponownie dla dalszego trwania strajku w godzinach rannych.
  1. Strajk okupacyjny będzie trwać tak długo, aż nasze postulaty zostaną spełnione (słowa „zostaną spełnione” są podkreślone).
Poniżej podpisów dopisany jest natomiast punkt 9:
  1. Pracownicy wybierają nowe władze związków zawodowych.
Pod tym punktem widnieje podpis Edmund Hulsz.

Inne źródła, do których miałem dostęp, punktów 1a i 9 nie cytują, ani też o nich nie wspominają.

Do realizacji postulatów w formie ujętej zapisem nigdy nie przystąpiono. Z czasem zrealizowano postulat nr 7, ale wydaje się mało prawdopodobne, że zrównanie „zasiłków chorobowych” i ich uzależnienie od tak zwanego stażu pracy spowodowane było owym grudniowym postulatem.

Natomiast jeszcze tego samego dnia, około 24 złamano zapis zawarty w punkcie 1a. Na polecenie wspomnianego wyżej „sztabu lokalnego” aresztowano bowiem wszystkich delegatów przebywających w ZDK. Łącznie aresztowano 31 osób, które umieszczono w więzieniu w Wejherowie.

Po tym wydarzeniu napięcie w gdyńskich zakładach pracy jeszcze bardziej wzrosło. Do dotychczasowych postulatów doszedł nowy – załogi żądały uwolnienia aresztowanych delegatów!

16 grudnia – w środę, wieczorem, po dzienniku telewizyjnym, przed kamerami gdańskiej TV wystąpił wicepremier Stanisław Kociołek. Wzywał on załogi do powrotu do zakładów i podjęcia przerwanej pracy. W tym samym czasie oddziały broni pancernej i MO rozpoczynały blokadę stoczni i portu.

17 grudnia – czwartek. Gdy po godzinie 5 pierwsze kolejki elektryczne dowoziły od strony Gdańska i Wejherowa setki robotników i pracowników na przystanek kolejowy Gdynia Stocznia, padły śmiertelne strzały wymierzone w tłum. Tak zaczął się „gdyński krwawy czwartek” ... Bilans jest porażający. Zabitych zostało 18 osób, najwięcej ze wszystkich miast objętych „wydarzeniami grudniowymi”


Bibliografia:
W. Kwiatkowska „Grudniowa Apokalipsa”
E. J. Nalepa „Wojsko Polskie w grudniu 1970”
Nowe drogi „Sprawozdanie z prac komisji KC PZPR” Warszawa 1983
„Grudzień 1970 – przebieg wydarzeń na Wybrzeżu Gdańskim” praca zbiorowa Gdańsk 1989
„Głos Wybrzeża” numery 298 i 306 z 1970 roku

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz