wtorek, 11 grudnia 2012

Grudniowy detonator.


Ze złożonej, wielopłaszczyznowej tematyki tak zwanych wypadków grudniowych 1970 roku, tu tylko jeden temat, mianowicie ten, który legł u podstaw rozruchów i krwawego stłumienia przez ówczesne władze. Owym detonatorem był Cennik Detaliczny nr 3/70 na „Artykuły mięsne”. Określony tym cennikiem wzrost cen średnio o 17% był kroplą, która przelała dzban narastającego napięcia społecznego i w efekcie doprowadziła do wybuchu.

Cennik o którym mowa wchodził w życie z dniem 12 grudnia 1970 roku, w godzinach wieczornych, czyli po zamknięciu sklepów branży mięsnej. Cennik ten miał aż 56 stron z czego 42 zawierały 933 pozycje i stanowiły cennik właściwy. Pozostałe strony to załączniki dotyczące marż handlowych, cennik zbytu, cennik zbytu żywca rzeźnego, oraz sprawy cen sprzedaży mięsa gospodarce uspołecznionej i nieuspołecznionej z tak zwanego uboju gospodarczego.

Przypatrzmy się cennikowi właściwemu, bo to on wprowadził nowe ceny, te które wchodziły w życie (w detalu) od 15 grudnia, czyli od wtorku bo jak wiadomo w niedzielę i poniedziałki bezmięsne, sprzedaż praktycznie nie istniała. Zmiany cen wprowadzało Zarządzenie nr 211/70 Państwowej Komisji Cen z dnia 12 grudnia 1970 roku w sprawie cen detalicznych, tłuszczów zwierzęcych i przetworów mięsnych oraz niektórych cen zbytu w przemyśle mięsnym. Regulował to rozdział 1 tego zarządzenia. Zarządzenie te podpisał Przewodniczący Państwowej Komisji Cen pan Karpiuk, minister Przemysłu Spożywczego i Skupu pan Gucwa oraz Minister Handlu Wewnętrznego pan Sznajder.

Cennik opracowany był w sposób wyczerpujący i wszechstronny, i nie pozostawiał żadnego marginesu dla dowolności w interpretacji. I tak załącznik nr 1 określał ceny mięsa i tłuszczy, kiełbas i wędzonek, rolad i wędlin plasterkowanych i porcjowanych,, wędlin sprzedawanych na gorąco i zimno, kanapek z wędliną, a także wędlin regionalnych. Dalej cennik obejmował konserwy mięsne, warzywno – mięsne i mięsno – warzywne w puszkach blaszanych oraz w słojach, rolady i salcesony. Oddzielny fragment cennika obejmował wyroby krwiste i kaszanki. Następny rozdział obejmuje artykuły garmażeryjne w podziale na półfabrykaty z mięsa, wyroby gotowe (w podziale na rodzaj mięs). Cennik obejmuje też mięso ze zwierzyny łownej i mięso królicze. Tu też podział na przetwory, konserwy, podroby i pasztety. Dalej są rozdziały dotyczące drobiu i przetworów drobiowych w podziale na rodzaje drobiu, z uwzględnieniem przetworów świeżych i mrożonych, a także w podziale na drób cały i porcjowany, a także na konserwy z tego mięsa. Oddzielny cennik obejmował mięso końskie i jego przetwory. Na końcu cennika jest mięso niepełnowartościowe w podziale na surowe, gotowane, podroby i tłuszcz kotłowy.

A oto kilkanaście przykładów zaczerpniętych z omawianego cennika dla zilustrowania podwyżki. Świadomie prezentuję tu te asortymenty, które cieszyły się największym zainteresowaniem klientów.

Artykuł
Jednostka
Stara cena w zł
Nowa cena w zł
Schab wieprzowy
1 kg
56
66
Żeberka wieprzowe
1 kg
28
32
Mięso wołowe bez kości
1 kg
42
58
Mięso cielęce z udźca bez kości
1 kg
58
74
Udziec barani
1 kg
27
33
Wątroba wieprzowa
1 kg
36
44
Słonina świeża
1 kg
36
40
Smalec stołowy
opakowanie 250 g
7
10
Kiełbasa toruńska
1 kg
60
78
Kiełbasa krakowska sucha
1 kg
90
110
Kiełbasa biała surowa
1 kg
50
60
Parówki parzone
1 kg
54
66
Boczek wędzony bez żeber
1 kg
40
48
Szynka gotowana porcjowana
250 g
26,7
30,7
Konserwa turystyczna
puszka 200 g
11
15
Pasztet popularny
puszka 160 g
6
7,5
Konserwa "Luncheon Meat"
1 kg netto
54
72
Gołąbki w sosie pomidorowym
słój 500 g
15
17
Klopsiki w sosie pomidorowym
słój 350 g
16,5
20
Głowizna wieprzowa prasowana
1 kg
33
36
Salceson wieprzowy wiejski
1 kg
26
30
Kurczęta tuczone kl. I i ii
1 kg
40
45

Nowe ceny wprowadzone przed Bożym Narodzeniem 1970 roku obowiązywały przez kolejne trzy miesiące. Na skutek dalszych protestów społecznych między innymi łódzkich włókniarek zostały uchylone.

Cennik będzie lepiej widoczny jeśli zostanie otworzony w nowym oknie i powiększony. 
Cennik będzie lepiej widoczny jeśli zostanie otworzony w nowym oknie i powiększony. 

1 komentarz: